Reflecteren met behulp van een tijdlijn

Als je vooruit wilt bewegen en nieuwe doelen wilt behalen, maar het lukt niet goed, dan is het slim om te kijken waarom het tot nu toe nog niet gelukt is. Als je doet wat je altijd deed krijg je immers wat je altijd kreeg. Daarom zit in je eerdere ervaring een schat aan informatie verborgen, die jou leert wat werkt en welke dingen je in de weg zitten. Zelfreflectie is een belangrijke competentie. Je pakt letterlijk de leiding over je eigen groeiproces en je ontwikkeling en je gebruikt je eerdere ervaringen om van te leren. Daarvoor is een systematische en eerlijke manier van kijken naar je handelen heel belangrijk.

Zelfreflectie is natuurlijk nooit af. Het is een terugkerende stap, die je inzet als je merkt dat je ergens door belemmerd wordt, als je niet verder komt of als je wilt excelleren. Of als je merkt dat je teveel in beslag wordt genomen door de waan van de dag en je behoefte hebt om in te tunen. Bij reflectie gaat het niet om goed of fout, maar om het hoe en waarom van je handelen. Het helpt om je gedachten te ordenen en overzicht te krijgen. Door situaties te analyseren (wat speelt er, welke keuzes maakte je, wat deed je toen?) en te interpreteren (wat leverde je dat op, hoe verhoudt zich dat tot de doelen en waarden?) krijg je meer inzicht in jezelf en je emoties.

Neem regelmatig een time out en blik eens terug. Kijk met een andere bril naar een succes of een leermoment en stel jezelf vragen als:

• wat motiveerde jou?
• wat maakte het tot een succes? Of op welk stuk liep je vast?
• welke talenten zette je in?
• welke eigenschappen herken je van jezelf?
• wat bracht je van je stuk?
• wat maakte je trots?
• welke feedback krijg je van anderen?
• wat belemmerde jou?
• welke waarden zijn belangrijk voor je?
• Wat zijn je persoonlijke doelen?

Het kan maar zo dat in je antwoorden heel wat informatie zit, waarmee je nieuwe keuzes makkelijker maken kunt en echt aan het stuur van je leven kunt plaatsnemen.

Leren van dingen die heel goed gingen of waar je juist de bocht uitvloog? Dat doe je door nog eens langs je tijdlijn te lopen. Denk eens goed na over je eigen rol en handelen in een moeilijke situatie: wat gebeurde er? Hoe reageerde je en hoe heb je het aangepakt? Wat was het effect en resultaat van je handelen? En wat vond je zelf goed gaan en wat zou je de volgende keer anders doen?

Reflecteren is dus noeste arbeid: Ontrafel en beschrijf. Schrijf je inzichten in je Timeline journal, als lessons learned erbij. Zo pak je  het er makkelijk bij, bijvoorbeeld in een voorbereiding op een sollicitatiegesprek. Daar worden immers vaak vragen gesteld waar jij reflectie bij in kunt zetten. ‘Beschrijf eens een situatie die minder lekker liep. Hoe heb je dat opgelost?’ Dat punt heb jij vast binnen!